Niet de eerste keer dat dit bedrijf haar naam verandert. In 2015 heette het nog Graphic Detective, bekend zijn ze geworden met de naam Permission Machine en sinds 20 april is het dus Visual Rights Group. Dit gebeurde na een spraakmakend vonnis in België waar de rechter kritiek uitte op de werkwijze van het bedrijf. De rechter noemde het bedrijf een auteursrechttrol met verwijzing naar het Mircom-arrest.
Alweer 5 jaar geleden ontving ik een sommatiebrief van Permission Machine. Ik wees de claim af met erkenning van de inbreuk, excuses en "Het gefactureerde bedrag komt in de verste verte niet in de richting van wat de auteur mis is gelopen aan inkomsten." Toch moest ik 2 jaar later van de rechter 150% van het tarief van Stichting Foto Anoniem betalen. Dat vonnis werd vervolgens door Permission Machine gebruikt om schadevergoedingen te onderbouwen. Afpersing met het wetboek in de hand.
In Nederland kreeg Permission Machine de afgelopen jaren bij de rechter bijna altijd gelijk. Rechters toetsten niet of het daadwerkelijk een inbreuk is. ANP hoefde niet aan te tonen dat ze de exclusieve rechten had. ANP hoefde haar schade niet met de daadwerkelijk misgelopen inkomsten te onderbouwen. Alleen als de (vermeend) inbreukmaker zich laat verdedigen door een advocaat lijkt er enige kans op winst. Doch dat kost dan een veelvoud van de claim.
In België is dat anders. Daar is Permission Machine op de vingers getikt door de rechter: “… de activiteiten die Permission Machine ontwikkelt zijn hoofdzakelijk gericht op het onder druk genereren van inkomsten uit vastgestelde (vermeende) schendingen van auteursrechten en niet op het doen ophouden ervan: de beheerentiteit verkrijgt haar inkomsten uit licenties die zij opdringt in functie van de aangetroffen inbreuken en exploiteert de auteursrechten niet actief..."
In Nederland was het jagen op vermeend misbruik van foto's al ver voordat Permission Machine het strijdtoneel betrad een lucratief verdienmodel.
Jurisprudentie wordt als vrijbrief gebruikt door commerciële 'handhavers'. Zodra je een dagvaarding ontvangt ben je vogelvrij, overgeleverd aan de willekeur van de rechter. Rechters die onschendbaar zijn en, mijn inziens, te vaak afwijken van Richtlijn 2004/48/EG:
- Procedures zijn niet eerlijk en billijk. Procederen is dankzij de volledige proceskostenveroordeling onbetaalbaar. Mensen worden weggestuurd als ze zich mondeling komen verweren met de mededeling een advocaat te zoeken. Er worden intimiderende hoorzittingen gelast. Verweer van in persoon procederende gedaagden wordt genegeerd.
- Iemand die redelijkerwijs niet had kunnen weten dat hij inbreuk pleegde is niet schadeplichtig. Als een rechter dat in eerste aanleg beaamt kan dat in hoger beroep herroepen worden met nóg meer kosten tot gevolg.
- In bijna alle zaken gaat het om hergebruik van reeds elders gepubliceerde foto's waarbij geen maatregelen tegen het downloaden ervan zijn getroffen. Dat levert hooguit een paar tientjes schade op.
Mijn inziens zouden stockfoto-zaken gelijk afgehandeld of geseponeerd moeten worden, liefst zonder tussenkomst van de rechter. Zeker gezien de overbelasting van ons rechtssysteem. Deze zaken kosten de maatschappij veel geld.
Ik moet toegeven dat door de komst van Permission Machine de jurisprudentie flink is verbeterd. Een ontwikkeling waarover commerciële 'handhavers' van het eerste uur hebben geklaagd bij de rechterlijke macht. Voorheen gingen de opgeklopte licentietarieven tot wel vier keer over de kop en werden er duizenden euro's aan proceskosten toegekend.
De kosten van Visual Rights Group worden transparant in rekening gebracht en ANP sluit niet meer aan bij de tarieven van Stichting Foto Anoniem. ANP sluit aan bij haar -naar eigen zeggen- gebruikelijke tarieven die een stuk lager zijn.
De schade niet meer baseren op de vrijwaringstarieven van Stichting Foto Anoniem (inmiddels na naamswijziging Stichting BeeldAnoniem) is weer een stap in de goede richting. Al hoop ik nog steeds op een rechter die, bij een onbedoelde inbreuk op kleine schaal waar de foto gelijk verwijderd is, oordeelt dat ANP geen financiële schade heeft omdat het tot zomer 2021 toegestaan was om archieffoto's onder voorwaarden gratis te gebruiken.
Help je mee een eind te maken aan copyrightmaffia? Teken en verspreid de petitie!
Alles op dit blog is en blijft gratis ondanks dat het me inmiddels meer kost dan me lief is. Met name de artikelen over fotoclaims hakken erin, maar ja, iemand moet dat bijhouden hè... Een kleine financiële bijdrage wordt gewaardeerd.
Een onredelijke sommatiebrief gekregen en juridische hulp nodig? Klik hier.