In 2002 bouwde ik mijn webwinkel. Productenbeheer ging via een simpele tabel met rijen en kolommen. Een van mijn eerste vragen aan mijn host (MijnWinkel.nl) was of ik een product in meerdere categorieën tegelijk kon zetten. Leek mij een fluitje van een cent: in de kolom meerdere categorieën zetten gescheiden door een komma. Dan hoef je geen rij te kopiëren en toe te voegen aan de tabel, en blijft het productenbeheer overzichtelijk. Ook voor het creëren van product-URL's en voorraadbeheer is het fijn als een product niet dubbel in de tabel staat.
Men begreep niet wat ik bedoelde. Eindeloos heb ik uitgelegd dat als je meerdere categorieën in één kolom zet een product - zonder het te hoeven kopiëren - voor de bezoeker in meerdere categorieën verschijnt. Dit blog komt er zelfs uit voort, uitleggen dat de tweedimensionale tabel driedimensionaal wordt als je producten 'labelt' met de categorieën. Naar ik nu weet zijn goede programmeurs lineaire denkers, die willen een taxonomie met producten ingedeeld op categorie.
Een soortgelijk verschil van ordening - lineair versus ruimtelijk - speelt bij rechtenbeheer. Een foto op één server kan met een hotlink op meerdere websites tegelijk verschijnen, kopiëren is niet nodig. Sterker, als je je rechten uit wil blijven oefenen dan moet je zorgen dat er geen kopieën terecht komen op andermans servers. Een licentie zou moeten bestaan uit het toegang verlenen tot de server waarop de foto staat.
 |
| Visualisatie van platform naar fediverse, bron Mastodon. |
Eerste versie paragraaf uit mijn boek. Verbeterpunten welkom op LinkedIn.
De volgende stap in de evolutie van het web is het fediverse;
een netwerk van onderling verbonden servers. Geen gigantische bedrijven
meer met een enorme marktmacht die bepalen wat consumenten te zien krijgen, waar
bijdragers geen beloning krijgen en waar verkopers moeten betalen voor
zichtbaarheid, maar losse community’s die fijnmazig met links aan elkaar
verbonden zijn.
De servers van de community’s worden onafhankelijk van elkaar gehost en kunnen met elkaar communiceren via open netwerkprotocollen. Dat zorgt ervoor dat informatie van verschillende servers op één plek te bekijken is.
Gebruikers kunnen op meerdere servers identiteiten aanmaken, zijn niet gebonden aan één community en kunnen vrij bewegen tussen de community’s. Elke community heeft haar eigen regels en cultuur. Gebruikers kunnen op meerdere community’s tegelijkertijd actief zijn. Gebruikers hebben rechtstreeks met elkaar contact. Gebruikers kunnen optreden als consument, verkoper of bijdrager aan een community.
In plaats van een paar grote platforms die alle informatie op één centrale server opslaan zijn er in het fediverse duizenden kleinere servers die samenwerken, een gedecentraliseerd netwerk. Deze wijze van informatie opslaan heet blockchain. Gegevens en bestanden zijn verspreid over verschillende servers opgeslagen. Het is een veiligere en transparantere manier om transacties en gegevens op te slaan, minder gevoelig voor storingen en een datalek op één server heeft weinig gevolgen.
Het betalingsverkeer verloopt via het fediverse niet langer
via een commercieel platform of bank maar rechtstreeks met digitaal geld.
Digitaal geld noemt men ‘crypto(munt)’, crypto is code die vastlegt
wie de eigenaar is van digitaal geld.
Met digitaal geld kan men digitale items en toegang tot
servers kopen. De code die de transactie vastlegt heet een token.
Voorbeelden van transacties zijn een abonnement op een nieuwsbrief, een wapen
in een game, een fotobestand of het tonen van een reclamebanner.
Digitaal geld kan men net zoals euro’s uitdelen of doneren,
bijvoorbeeld als waardering voor een bericht of voor het delen van een link.
Digitaal geld kan men opslaan of omwisselen voor euro’s in
de exchange; een plek waar men crypto's beheert en omwisselt.
Als deelnemers van het fediverse betalen voor informatie en een beloning krijgen voor hun bijdragen ontstaat er een ##economie-gemeenschap-handelsmarkt##wat is een goed woord?.
Hoe meer crypto men verdient en uitgeeft binnen een
community hoe groter en sterker de community wordt. Hoe meer crypto men
uitwisselt tussen de community’s onderling hoe groter en sterker het fediverse wordt.
Er vloeit waarde weg uit de digitale wereld als men crypto
omruilt voor euro's. Omgekeerd, als men euro's omzet in crypto, groeit de
waarde van het internet.