Auteursrechten en het watermerk

Vorige week verscheen er een uitgebreid en goed onderbouwd artikel over de heksenjacht op foto’s. Reinder Rustema van Stichting Petities.nl twitterde een linkje naar dat artikel en niet veel later stond Rosmalen Nedland Gerechtsdeurwaarders BV op zijn stoep met een oude claim van Permission Machine. Toeval of niet, het versterkt mijn vermoeden dat de pers met ANP ‘part of the problem’ is.

Het was een claim van Belga voor deze foto:

Bron: Volkskrant

Bij claims van ANP zit normaliter een screenshot van de foto in de beeldbank met informatie wie de fotograaf is, wanneer de foto gemaakt is enz. Bij deze claim van Belga niet. Wel zat deze verklaring erbij waarom ze namens Belga geld kwamen innen:

In Jip en Janneke taal staat daar:

  • Belga heeft de verkooprechten van deze foto.
  • (i) Belga heeft Permission Machine toestemming gegeven deze foto te verkopen. (ii) Belga heeft Permission Machine gemachtigd om op te treden tegen auteursrechtelijke inbreuken.
  • Belga beschikt over alle rechten om Permission Machine toestemming te geven om deze foto te verkopen.

Er staat niet dat Belga het auteursrecht heeft van deze foto!


Diefstal

Ik hoor nogal eens van juristen als ik ze aanspreek op de term diefstal; "een fiets die niet op slot staat mag je ook niet meenemen". Laat ik die vergelijking hier eens doortrekken. Permisson Machine zegt: "Hé, jij rijdt op een fiets waar ik de verkooprechten van heb. Betaal mij €80.000 (100x de normale verkoopprijs) anders daag ik je voor de rechter." Vervolgens wacht Permission Machine af hoe je reageert:

  • Nee hoor, ik heb die fiets daar en daar gekocht, kijk maar dit is de bon.
  • Ik wist niet dat ik de fiets bij jullie moest kopen, ik heb die fiets van een stagiaire gekregen, ik heb die fiets zonder slot gevonden, ik heb die fiets gekocht van een vorige eigenaar, ik dacht dat deze fiets van de gemeente was en dat je er gratis op mocht fietsen, ik heb de fiets 15 jaar geleden nieuw gekocht maar heb de bon niet meer.
  • Sorry dat ik op een fiets van jullie gereden heb, hier heb je hem terug. Heb medelijden met mij, ik heb niet zoveel geld. Kunnen we schikken voor de normale verkoopprijs van €800? 

Als je de bonnetjes nog hebt laat Permission Machine je met rust. In alle andere gevallen gaan ze druk uitoefenen.
De enige juiste reactie op zo'n beschuldiging is: "bewijs eerst maar eens dat dit een fiets uit jouw winkel is!" En alleen als er dan een sticker van de winkel op blijkt te zitten en jij niet kunt aantonen dat je de fiets legaal verkregen hebt heeft de winkeleigenaar recht van spreken.


Watermerk

In de handhavingsrichtlijn IE 2004/48/EG art. 5a staat: "...is het voldoende dat zijn naam op de gebruikelijke wijze op het werk vermeld staat.." Ontbreekt een watermerk op de foto, dan zal de fotograaf op een andere wijze moeten aantonen dat hij de maker is. Bijvoorbeeld door een eerdere publicatie waarbij zijn naam als maker staat vermeld zoals een screenshot van de beeldbank.
N.B. Een inbreukmaker die redelijkerwijs niet had kunnen weten van die eerdere publicatie is niet schadeplichtig volgens art. 13 lid 1 van de handhavingsrichtlijn IE 2004/48/EG. Foto's uit de beeldbank verschijnen niet bij Google als je onderzoek doet naar een foto.

ANP

De bewuste foto blijkt met alle gegevens in de beeldbank van ANP te staan. In Nederland heeft ANP de verkooprechten van Belga en is het ANP die inkomsten misloopt.

Het enkele feit dat een foto in de beeldbank staat met Belga als bron maakt nog niet dat Belga het auteursrecht heeft.
De fotograaf lijkt in dit geval een freelancer, auteursrecht van freelancers wordt niet automatisch overgedragen daar is een akte voor nodig. Jurisprudentie [BeeldigBeeld en ANP] bevestigt dat.


Dagvaarding

Mocht het een rechtszaak worden kan Stichting Petities.nl naast het gegeven dat Belga mogelijk niet het auteursrecht heeft en dat niet Belga maar ANP inkomsten heeft misgelopen het volgende inbrengen:

De bewuste foto staat zonder naamsvermelding op een openbare plek (Volkskrant) en mag zonder naamsvermelding geciteerd worden. Het gebruik op Petities.nl voldoet daarmee aan het citaatrecht.

Stichting Petities.nl is niet aansprakelijk voor wat petitionarissen plaatsen. Stichting Petities.nl waarschuwt haar gebruikers voor auteursrechtelijk beschermd materiaal, controleert bij twijfel de foto bij Google en petitionarissen kunnen zelfs via de Stichting een licentie kopen bij ANP.

En last but not least... De werkelijke misgelopen inkomsten voor de rechthebbende liggen veel lager.

Ik zou bijna zeggen, kom maar op met die dagvaarding. Ware het niet dat rechters in Nederland in persoon procederende mensen niet beschermen tegen deze maffiapraktijken. Sterker, Permission Machine gebruikt de voor haar gunstige jurisprudentie als vrijbrief. En een advocaat inschakelen zoals bij de twee gewonnen zaken met Rosmalen Nedland Gerechtsdeurwaarders BV als gemachtigde [BeeldigBeeld en ANP] kost een veelvoud van de claim en is onbetaalbaar.

N.B. Permission Machine is van naam gewijzigd en heet inmiddels Visual Rights Group. Hoe en wat lees je in het artikel waar deze blogpost mee begon!


Alles op dit blog is en blijft gratis ondanks dat het me inmiddels meer kost dan me lief is. Met name de artikelen over fotoclaims hakken erin, maar ja, iemand moet dat bijhouden hè... Een kleine financiële bijdrage wordt gewaardeerd.