 |
| Foto "Hof van Justitie van de Europese Unie" |
Ik begin fan te worden van advocaat generaal M. Szpunar. Was daar even geleden een fijne conclusie over embedden, nu schrijft hij over de praktijken van auteursrecht-trollen:
CONCLUSIE VAN ADVOCAAT-GENERAAL
De zaak gaat over (porno)films die gedeeld worden in peer-to-peer-netwerken. Centrale vraag is of het billijk is om, onder het mom van handhaven auteursrechten, adresgegevens op te eisen.
De mooiste zinnen uit het stuk:
"...ter verkrijging van de namen en adressen van die gebruikers na eerst de IP-adressen van hun internetverbindingen te hebben geïdentificeerd. Vervolgens worden, onder dreiging van gerechtelijke vervolging, aan die gebruikers verzoeken om vergoeding van de door die ondernemingen gestelde schade toegezonden. In plaats van een geding bij de rechter aanhangig te maken, stellen die ondernemingen echter meestal een minnelijke schikking voor, in de vorm van de betaling van een bedrag dat weliswaar soms hoger ligt dan de werkelijke schade, maar duidelijk lager dan de schadevergoeding die zou kunnen worden gevorderd in rechte. Zelfs wanneer slechts een klein gedeelte van de benaderde personen ermee instemt om te betalen, kunnen de betrokken ondernemingen daaruit soms meer inkomsten genereren dan uit de rechtmatige exploitatie van de werken..."
"...dat, doordat aldus een inkomstenbron wordt gecreëerd die berust op schending van het recht, niet de economische auteursrechten doch de inbreuken op die rechten worden geëxploiteerd. Zo wordt ingegaan tegen de doelstellingen van het auteursrecht en wordt dat recht gebruikt, of zelfs misbruikt, voor doeleinden waarvoor het niet is bestemd.""Ten slotte bepaalt artikel 13, leden 1 en 2, van die richtlijn (2004/48)*:
„1. De lidstaten dragen er zorg voor dat de bevoegde rechterlijke instanties op verzoek van de benadeelde partij de inbreukmaker die wist of redelijkerwijs had moeten weten dat hij inbreuk pleegde, gelasten de rechthebbende een passende vergoeding te betalen tot herstel van de schade die deze wegens de inbreuk heeft geleden.
[...]
2. De lidstaten kunnen bepalen dat de rechterlijke instanties invordering van winsten of betaling van een vooraf vastgestelde schadevergoeding kunnen gelasten, indien de inbreukmaker niet wist of niet redelijkerwijs had moeten weten dat hij inbreuk pleegde.”"
"Kan de persoon die contractueel houder is van auteursrechten (of naburige rechten), doch deze rechten niet zelf exploiteert maar enkel een schadevergoeding vordert van vermeende inbreukplegers – en waarvan het economische verdienmodel dus afhangt van het bestaan van piraterij in plaats van deze te bekampen – dezelfde rechten genieten... Ik herinner eraan dat een copyright troll een persoon is die beperkte exploitatierechten op beschermde werken heeft verworven, doch deze in werkelijkheid niet exploiteert maar zich beperkt tot het vorderen van schadevergoeding van personen die inbreuken maken op die rechten... Voorts spant een copyright troll rechtszaken aan louter om de namen en adressen van inbreukmakers te verkrijgen, teneinde hun vervolgens een minnelijke schikking voor te stellen op voorwaarde van de betaling van een bepaald bedrag, waarbij de gerechtelijke procedures meestal niet worden voortgezet. Zijn inkomsten zijn dus voornamelijk afkomstig van „vrijwillig” door de inbreukmakers betaalde bedragen, die hij deelt met de houders van de auteursrechten en naburige rechten op de betrokken werken. Deze handelwijze lijkt bijzonder doeltreffend te zijn met betrekking tot inbreuken op auteursrechten en naburige rechten op pornografische films, omdat er naast de dreiging van de aanzienlijke schadevergoedingen die eventueel kunnen worden toegekend, misbruik kan worden gemaakt van het gevoel van schaamte dat doelbewust bij de vermeende inbreukmakers wordt opgewekt. Aldus zullen de betrokken personen vaak wellicht geneigd zijn om de gevraagde bedragen te betalen zonder na te denken over eventuele verweermiddelen, of zelfs zonder de eigenlijke inbreukmaker te zijn geweest."
"Indien de verwijzende rechter zou oordelen dat Mircom de licenties voor de exploitatie van de betrokken films heeft verworven met een oogmerk dat misbruik uitmaakt, dient hij haar verzoek namelijk ongerechtvaardigd te verklaren. Aangezien Mircom niet van plan is om die licenties te exploiteren, lijdt die vennootschap bovendien, zelfs in de veronderstelling dat zij echt de hoedanigheid van licentiehouder heeft, in werkelijkheid geen enkele schade waarvoor zij vervolgens op grond van artikel 13 van richtlijn 2004/48 een vergoeding zou kunnen vragen. Haar vordering is dan zonder voorwerp en haar verzoek ongerechtvaardigd."
"...het feit dat Mircom de verschuldigde schadevergoeding op een forfaitair bedrag van 500 EUR per persoon raamt zonder rekening te houden met de bijzondere omstandigheden van elk geval, en ten slotte de twijfels over het daadwerkelijke voornemen van Mircom om rechtszaken aanhangig te maken wanneer de minnelijke schikking wordt geweigerd... om, in plaats van een evenredige schadevergoeding te verkrijgen, de betrokkene onder druk te zetten, onder het mom van een schikkingsvoorstel, om een soort losgeld te betalen... Dat vormt nog een omstandigheid die de verwijzende rechter ertoe kan brengen te oordelen dat het niet Mircoms bedoeling is om de inbreuken te bestrijden, maar wel om er voordeel uit te halen."
"Noot 4
Ofschoon het begrip „copyright trolling” voornamelijk in het kader van inbreuken op internet wordt gehanteerd, bestaat het idee om het auteursrecht te misbruiken met het oog op het eisen van schadevergoedingen al een eeuw langer dan het internet: de eerste „copyright troll avant la lettre” waarvan in de rechtsleer gewag wordt gemaakt is een zekere Thomas Wall, die in het Verenigd Koninkrijk actief was in de jaren 1870 (zie met name Greenberg, B.A., „Copyright Trolls and Presumptively Fair Uses”, University of Colorado Law Review, 2014, nr. 85, blz. 53‑128, meer bepaald blz. 63)."
De parallel met fotoclaims is dat mensen onder dreiging van een rechtszaak geld afgetroggeld wordt. Bij porno zal schaamte het afpersen vergemakkelijken. Daar staat tegenover dat bij foto's de adresgegevens voor het oprapen liggen, dat er veel meer foto's op internet staan dan pornofilms en dat iedereen een foto kan maken en dus een rechthebbende kan zijn.
- Het verdienmodel van auteursrecht-trollen is gebaseerd op inbreuken, niet op het bestrijden ervan. Reinder Rustema van petities.nl heeft na een fotoclaim van Permission Machine gevraagd of hij de tool die foto's opspoort kon inzetten om foto's die petitionarissen uploaden te controleren. Het antwoord was nee. Wél ontving hij na betaling opnieuw een claim.
- Auteursrecht-trollen maken misbruik van de kennis-ongelijkheid over de auteurswet. Er worden sommatie-brieven verstuurd waarbij geen sprake is van een inbreuk. Je hebt een jurist nodig om de claim te weerleggen, wat meer kost dan de claim. Vaak wordt niet inhoudelijk gereageerd en blijven ze in vakjargon herhalen dat je ze een schadevergoeding verschuldigd bent.
- Auteursrecht-trollen kopen beeldbanken op om schadevergoeding te kunnen vorderen en niet om ze te exploiteren. Ze vorderen zelfs schadevergoeding voor inbreuken gemaakt in de periode dat ze de beeldbank nog niet bezaten.
- Auteursrecht-trollen zetten lokfoto's in. Grote aantallen foto's worden in groot formaat, zonder watermerk en goed vindbaar voor Google online gezet in de hoop dat iemand ze overneemt.
* Nederland is ver afgedwaald van die richtlijnen.
"Passende vergoeding tot herstel van de schade"... in Nederland hanteren rechters de tarievenlijst van Stichting Foto Anoniem voor websites met een klein bereik.
"Passende vergoeding tot herstel van de schade"... in Nederland hanteren rechters de tarievenlijst van Stichting Foto Anoniem voor websites met een klein bereik.
Opzet doet er niet toe in Nederland, de richtlijn laat dat optioneel: "De lidstaten kunnen bepalen [...] niet wist of niet redelijkerwijs had moeten weten dat hij inbreuk pleegde."
Met dank aan Walden Grene Law die gepubliceerd heeft over deze conclusie. Anders had ik niet geweten van deze conclusie...
Een eind maken aan auteursrecht-trollen? Teken en verspreid de petitie!
Mijn eindeloze reeks artikelen over onredelijke fotoclaims steunen? Klik hier.
Sommatiebrief of dagvaarding gekregen en juridische hulp nodig? Klik hier.