Spoiler: Veilig plaatjes gebruiken bestaat niet.
Dat komt doordat:
- Rechten zijn verkocht.
- Rechten zijn gewijzigd.
- Dezelfde foto door meerdere partijen wordt aangeboden.
- Foto's verwijderd zijn bij de gratis beeldbank.
- De opspoor-software niet ziet of het gebruik onder een uitzondering valt.
- De opspoor-software niet ziet hoe jij aan die foto gekomen bent.
- De opspoor-software gelijkende foto's detecteert.
- De opspoor-software foto's detecteert die niet voor bescherming in aanmerking komen.
- Iedereen zo'n brief kan sturen.
- Je de foto via een eerdere eigenaar hebt.
- Er ten tijde van de publicatie een andere licentie-regeling was.
- Je de foto via een andere partij hebt.
- De foto op een gratis beeldbank stond.
- Het gebruik onder een uitzondering valt.
- Je toestemming of een licentie hebt.
- Het een andere foto is.
- De foto niet voor bescherming in aanmerking komt.
- De schrijver van de brief de rechten niet heeft.
Voor de rechter zul je de vermeende inbreuk en de gevraagde schadevergoeding gemotiveerd moeten betwisten anders gaat de rechter ervan uit dat de sommatiebrief klopt. Daar gaat het mis. Jaren later weet je niet meer precies hoe het met de foto zat en vonnissen zijn afhankelijk van de rechter die je treft. Er bestaat akelige jurisprudentie, zoals een toeslag op het peperdure tarief van Stichting Foto Anoniem (dat inclusief ontbreken naam is) wegens ontbreken naam, waarnaar eiser kan verwijzen. Tel daarbij op dat er proceskosten bij komen en je snapt waarom vrijwel iedereen een sommatiebrief betaalt.
Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: Leg in de publicatiecode vast waar je het beeld vandaan hebt!
Dat kan door de bron er zichtbaar bij te zetten of onzichtbaar voor de lezer via een tag, titel of de naam.
De lichtste inkt is beter dan het sterkste geheugen.
Bij Unsplash staat Unsplash en gebruiker (degene die de foto op Unsplash plaatste) in de naam van de afbeelding. De naam ongewijzigd laten is een goede geheugensteun.
Embedden.
Een ander misverstand is dat het veilig is om foto's in te sluiten vanaf de bronserver; embedden.
Juridisch kan het inderdaad zo zijn dat dat niet als nieuwe publicatie geldt. Een voorwaarde daarvoor is dat er gelinkt wordt naar de bronpublicatie die vrij beschikbaar moet zijn.
Die aanklikbare verwijzing naar de bronpublicatie ontbreekt als je een afbeelding hotlinkt (insluit met de afbeeldingsURL) en dan is het, ondanks dat je niets gedown- of geupload hebt, een inbreuk.
Ik zal het verhelderen met een voorbeeld.
Ik embed een plaatje van de server van Facebook*:
Voor jullie lezers lijkt het net alsof het een eigen plaatje is, jullie zien niet dat dit van de server van Facebook komt. Als ik niet aanklikbaar zou verwijzen naar de Facebookpost waar dit plaatje vrij beschikbaar wordt getoond dan wordt de weergave als nieuwe publicatie gezien.
Embedded hyperlinken (insluiten én aanklikbaar verwijzen) kun je doen met elk vrij op internet beschikbaar beeld. Lees hier hoe je dat "veilig" doet met Google-afbeeldingenzoeker.
"Veilig tussen aanhalingstekens" omdat er sommatiebrieven verstuurd worden als de bronserver een andere is dan die van de rechteneigenaar of -beheerder.
Update 1 april 2021:
Facebook heeft klaarblijkelijk maatregelen genomen tegen het embedden want het plaatje verschijnt niet meer. Daar is nieuwe jurisprudentie over (Bild-Kunst arrest).
Mijn eindeloze reeks artikelen met een kleine bijdrage sponsoren? Klik hier.
Sommatiebrief gekregen en juridische hulp nodig? Klik hier.
Mijn eindeloze reeks artikelen met een kleine bijdrage sponsoren? Klik hier.
Sommatiebrief gekregen en juridische hulp nodig? Klik hier.