Freelancevoorwaarden fotograaf ANP

Behalve ongevraagd en onbeschoft, krijg ik zelden antwoord van fotografen op Twitter.Dus ik dook zelf maar eens in de freelance-voorwaarden voor ANP-fotografen en combineerde dat met de kennis die ik afgelopen jaar opgedaan heb.


Gratis voor niet-commercieel gebruik

Alle foto's die je ter beschikking stelt aan het archief van ANP zijn gratis voor niet-commercieel gebruik. Sinds jaar en dag staat er bij elke foto een handige download- en deelknop.

Naamsvermelding
"Als de klant je naam niet bij je foto zet, kun je het ANP daar niet voor aansprakelijk stellen."
Met die handige download- en deelknop komt de naam van de fotograaf niet automatisch mee. En ook bij de foto's die verkocht worden zit de naam van de fotograaf niet zichtbaar vast aan de foto. Het is de bedoeling dat gebruikers de naam er handmatig bij zetten.
Als gebruikers het vergeten krijgen ze een vette claim van het ANP, terwijl ANP zelf degene is die de foto's zonder naam eraan vast verspreid. Als jij daar als fotograaf last van hebt, mag je ANP daar niet voor aansprakelijk stellen.

Exclusiviteit
"Je levert je fotomateriaal exclusief aan het ANP....Foto’s die het ANP niet afneemt mag je aan anderen verkopen, mits ze niet te veel lijken op de foto’s die het persbureau wél van je af heeft genomen."
ANP verstuurt ontzettend veel inbreukbrieven. Een gedaagde zal een rechtszaak winnen als hij kan aantonen dat ie de foto elders heeft gekocht. Of dat ie elders een soortgelijke foto had kunnen kopen.

Vergoeding
Voor foto's in opdracht ontvang je een eenmalig bedrag. "In zo’n geval krijgt het ANP een eeuwigdurende licentie op het werk. Het persbureau mag het ... tot het einde der tijden aan anderen verkopen."
Voor foto's die je niet in opdracht gemaakt hebt en die je laat opnemen in het archief en die verkocht worden "gaat de helft van de opbrengst naar jou."
Grote vraag is of een claim onder verkoop valt?
Zo ja dan krijg je in het eerste geval niets en in het tweede geval de helft van het tarief van Stichting Foto Anoniem.
Zo nee, ik heb geen idee.

Portretrecht
Geportretteerden kunnen zich verzetten tegen publicatie. Met een contract kun je vastleggen dat ze afstand doen van hun portretrecht zodat de foto vrij is te gebruiken.
"Het ANP gaat ervan uit dat voor al je foto’s waar mensen op staan zo’n contract is getekend."
Ook voor portretten worden veel inbreukbrieven verstuurd. ANP wil niet dat het portretrecht wordt gebruikt zodat claims ongeldig zijn. Zoals Mathijs Bouman dat gebruikte voor Dutch News .

Claims
"Teken je de voorwaarden, dan geef je het persbureau het recht op te treden tegen jatwerk en een schadeclaim in te dienen. Of jij financieel ook beter wordt van zo’n schadeclaim staat niet in de voorwaarden."
Antwoord op mijn vraag, welk deel de fotograaf ontvangt van de massaal opgelegde claims, heb ik nog steeds niet. Dus vraag ik het nog maar eens een keertje.

Beste fotografen van ANP, vertel toch eens hoe vaak jullie een bedrag van minimaal 100,- krijgen voor een archieffoto?


Alle citaten (het cursieve gedeelte tussen aanhalingstekens) komen van freelancevoorwaarden.nl


Update 4 mei 2023

Het ANP-archief met downloadknoppen bestaat niet meer. De URL verwijst tegenwoordig door naar het Nationaal Archief dat zover ik weet niet van ANP is. Wel van ANP is de Nationale Beeldbank alwaar je foto's vanaf €2,99 kunt kopen.

Wat ik tijdens het schrijven van dit blog vermoedde, dat ANP alleen uit naam van de rechthebbende een vordering mag instellen, is met het stembiljet-vonnis bevestigd.

Eind 2022 heeft ANP haar voorwaarden wederom gewijzigd:


Alles op dit blog is en blijft gratis, al kost het meer tijd en frustratie dan me lief is. Ik verdiep me alweer vijf jaar in auteursrechtschendingen. Ik ben zelf geen jurist, maar juristen gebruiken mijn bevindingen in artikelen, processtukken, scripties en proefschriften.
Moreel gezien kan ik benadeelden, die in dit commerciële juridische circus vaak nergens terecht kunnen, niet in de kou laten staan.
Een kop koffie als steun wordt gewaardeerd.